Polariseren of verbinden?

Polariseren of verbinden?

Lieve lezers, (excuus als de aangegeven verblijfplaats nog niet klopt)

In navolging van mijn broer (naamgenoot van mijn man) Anton, filosoof en theoloog, voel ik de behoefte om aan de vooravond van Kerstmis nog wat gedachten te delen met mijn lezers. Weliswaar nog vanuit huis en niet onderweg, maar toch in voorbereiding op mijn komende reis in februari. Noem het een kerstgedachte.

Steeds meer gaat mij de commercialiteit rondom Kerstmis tegenstaan. Alsof het nog ieder jaar groeit, alle versieringen, de cadeaus die gekocht moeten worden terwijl ik vermoed dat velen hiertoe niet meer in staat zijn. De polarisering tussen rijk en arm neemt alsmaar toe, die tussen etnische bevolkingsgroepen eveneens. Als reactie hierop worden politieke partijen die polarisering versterken alsmaar groter en de gevolgen eveneens. Niet mijn keuze, dat moge duidelijk zijn, maar ik heb nog steeds best makkelijk praten.

Ook wij hebben weer een verse kerstboom met versieringen en onze Peruaanse beeldengroep mooi opgetuigd in de woonkamer neergezet. Ook aan verfijnde hapjes en drankjes ontbreekt het ons niet. Kerstcadeaus hebben we jaren geleden wel afgeschaft, dat voelde overdreven en niet juist. Wel is het fijn om mensen blij te maken die vooral mogen toekijken bij hoe anderen het goed hebben. Een aantal jaren nodigden we een of meer mensen uit om aan te schuiven bij ons kerstdiner, daarna waren het vooral de alleenstaande oude ouders die we van een eenzame kerst wilden bevrijden. Enfin, de vorm waarin je Kerstmis wil gieten staat ons allen vrij, maar ik hoop dat de kern niet helemaal verloren is gegaan. Een feest om stil te staan bij heel veel, dichtbij en ver weg.

Dichtbij denken wij aan de mensen die we afgelopen jaar verloren zijn, degenen die daarbijmoesten achterblijven met wonden die veel tijd nodig hebben om te helen. We denken aan naasten die ziek zijn geworden, lichamelijk of psychisch, en zijn dankbaar voor elke verbetering die optreedt. Vroeg of laat krijgen we onvermijdelijk allemaal te maken met pijn, verdriet, teleurstelling of verlies. Zelf ben ik afgelopen jaar in boeken gedoken die mij verder kunnen helpen op weg naar rust en vrede, wat er ook gebeurt. De ‘Vertroostingen’ van Dirk de Wachter, ‘Levenslessen’ door Nicolaas Sintobin, ‘De tweede helft van je leven’ door Susan Smit en nu ‘Nader tot U?’ waaraan schoonzus en theologe Inez van der Spek heeft meegewerkt. Ondanks hun diversiteit komt de inspiratie vooral vanuit de overeenkomsten in wat mensen voor elkaar kunnen betekenen. Vooral in verbinding blijkt een grote kracht te schuilen. Liefde sterker dan angst, verbinding sterker dan polarisering.

Dát is precies wat ik steeds opnieuw ervaar in mijn reizen door Nepal, de ontmoeting met de bevolking. Zo anders, maar ook weer niet. Mensen uit verschillende werelden die elkaar ontmoeten en proberen te vinden in het mens-zijn. Ik kan helaas niet om het feit heen dat ik uit het rijke westen kom en zij uit het arme oosten, dit kan een verhouding zeker beïnvloeden. Maar inmiddels is er al vaak contact op dieper niveau, het delen van gedachten en gevoelens, elkaar ondersteunen bij heftige gebeurtenissen. En ook daar wordt met regelmaat feest gevierd, inclusief versieringen en lekkernijen. Verdriet hoeft feesten niet uit te sluiten, integendeel. Het stimuleert de verbinding en gaat de ‘ikkigheid’ (mooi woord door Dirk de Wachter) hopelijk iets meer tegen. En pas dan is er ook voor mij reden tot feest, als iedereen mag meedoen, niemand uitgesloten wordt.

Pas geleden hoorde ik een mooi waargebeurd verhaal dat hierop aansluit. Een vriendin uit mijn vroege jeugd, terug in mijn leven, vertelde over haar nichtje dat verkering kreeg met een kleurling. Hun oma vond het maar niets, zo’n ‘zwartjoekel’. Het nichtje volgde haar hart, trouwde met de gekleurde geliefde en stichtte een gezin. Toen oma zwakker werd en uiteindelijk aan haar laatste levensfase was begonnen waren de verhoudingen sterk verbeterd. En raad eens wie haar hand vasthield op haar sterfbed? Precies, de gekleurde en dierbare echtgenoot van haar kleindochter.

Wees niet bang voor het onbekende en probeer je hart open te stellen. Dat is mijn kerstgedachte die voorafgaat aan dit mooie feest. Straks neem ik jullie allen weer virtueel mee op mijn reis door Nepal, samen met Clementine. Met z’n allen in een touctouc, want je weet inmiddels ‘kan niet bestaat niet in Nepal’. Over flexibel gesproken.

Ik wens jullie allen een zalig Kerstmis.

Mieke

ENGLISH VERSION

Polarize or connect? (apologies if the indicated place of residence is not yet correct)

Dear readers,

Following my brother (namesake of my husband) Anton, philosopher and theologian, I feel the need to share some thoughts with my readers on the eve of Christmas. Although still from home and not on the road, but still in preparation for my upcoming trip in February. Call it a Christmas thought.

I am increasingly starting to dislike the commercialism surrounding Christmas. As if it grows every year, all the decorations, the gifts that have to be bought while I suspect that many are no longer able to do so. The polarization between rich and poor is increasing, as is that between ethnic population groups. In response to this, political parties that reinforce polarization are getting bigger and bigger, and so are the consequences. Not my choice, that much is clear, but it is still quite easy for me to talk.

We also have a fresh Christmas tree with decorations and our Peruvian statue group nicely decorated in the living room. We also have no shortage of refined snacks and drinks. We did get rid of Christmas gifts years ago, that felt exaggerated and not right. It is nice to make people happy who are mainly allowed to watch others do well. For a number of years we invited one or more people to join us for our Christmas dinner, after that it was mainly the single elderly parents that we wanted to free from a lonely Christmas. Anyway, the form in which you want to cast Christmas is up to us all, but I hope that the core has not been completely lost. A celebration to reflect on many things, near and far.

Close by we think of the people we lost last year, those who had to stay behind with wounds that need a lot of time to heal. We think of loved ones who have become ill, physically or mentally, and are grateful for every improvement that occurs. Sooner or later we will all inevitably have to deal with pain, sadness, disappointment or loss. Last year I myself delved into books that can help me on my way to peace and quiet, no matter what happens. The ‘Vertroostingen’ by Dirk de Wachter, ‘Levenslessen’ by Nicolaas Sintobin, ‘De tweede helft van je leven’ by Susan Smit and now ‘Nader tot U?’ which sister-in-law and theologian Inez van der Spek contributed to. Despite their diversity, the inspiration comes mainly from the similarities in what people can mean to each other. Especially in connection, a great power appears to be hidden. Love stronger than fear, connection stronger than polarization. That is exactly what I experience again and again in my travels through Nepal, the encounter with the people. So different, but then again not. People from different worlds who meet each other and try to find each other in being human. Unfortunately, I cannot ignore the fact that I come from the rich West and they from the poor East, this can certainly influence a relationship. But in the meantime there is often contact on a deeper level, sharing thoughts and feelings, supporting each other during intense events. And there too, celebrations are regularly celebrated, including decorations and delicacies. Sadness does not have to exclude celebrations, on the contrary. It stimulates the connection and hopefully counteracts the ‘I’ness’ (a beautiful word by Dirk de Wachter) a little more. And only then will there be a reason for me to celebrate, when everyone can join in, no one is excluded.

I recently heard a beautiful true story that ties in with this. A friend from my early childhood, back in my life, told me about her niece who started dating a colored person. Their grandmother didn’t like it at all, such a ‘black guy’. The niece followed her heart, married the colored lover and started a family. When grandma became weaker and finally started her last phase of life, the relationship had improved greatly. And guess who held her hand on her deathbed? Exactly, the colored and dear husband of her granddaughter.

Don’t be afraid of the unknown and try to open your heart. That is my Christmas thought that precedes this beautiful celebration. Later I will take you all virtually on my journey through Nepal, together with Clementine. All together in a touctouc, because you know by now that 'can't doesn't exist in Nepal'. Talking about flexible.

I wish you all a Merry Christmas.

Mieke