Vrijwillig afzien.

Medereizigers,
Wat een raar fenomeen eigenlijk, mensen die vanuit een redelijk schone geordende samenleving vrijwillig naar hier komen voor weliswaar veel schoonheid en fascinatie, maar altijd gepaard gaand met afzien, tegenslag en ziekte. Dit type reiziger ontmoet elkaar dan ook veel op dit soort reizen en wisselt de meest prachtige verhalen uit. Sterke verhalen weliswaar, maar zelden overdreven, denk ik. Het gaat werkelijk zo.

Op zondagavond was ik bij Pramesh, waar zijn moeder heerlijk voor ons gekookt had. Even later schoof een jong Frans koppel aan, een dag eerder gearriveerd vanuit India. Ze hebben beiden hun baan opgezegd en reizen een half jaar rond om te ontdekken hoe ze verder willen met hun leven, misschien wel op een heel andere plek. Het uitgestippelde voorspelbare leven in Lille gaf geen bevrediging meer. Voorwaarde is al dat je dit samen even graag wil, anders werkt het niet. Ze hebben flink gespaard, maar moeten desondanks zeer low-budget reizen om de rit te kunnen uitzingen. En juist dat low-budget vraagt offers, merk ik. Elke vorm van extra comfort kost ook hier geld. Nog los van alle droogte, stof, insekten en andere ongemakken waarop je dagelijks getrakteerd wordt.

Later op de avond verschijnt Johnny, een doorgewinterde avonturier, Engelsman van origine en heeft prachtige verhalen in cockney-English. Hij woont hier nu vijf jaar, organiseert ruige activiteiten en heeft hiervoor lang in Ecuador gewoond, is ooit vanuit Guatemala zeilend de Atlantische Oceaan overgestoken, waar hij het gevecht met vele windkrachten moest aangaan. Ik vraag Johnny en Pramesh naar hun angst in de wildernis. Die kennen ze nauwelijks, maar weten goed wat ze beter wel en niet kunnen doen. Zo blijkt de olifant het meest gevaarlijke beest te zijn, meer nog dan tijger of luipaard. Dit verbaast mij. De krachten van olifanten zijn ongekend en als zo'n beest boos wordt is niets meer veilig. Ze breken ook door het schrikdraad heen waarmee deze kant van de jungle is afgezet, vooral 's avonds. Dus als ik daarna achterop de motor door Pramesh drie kilometer verderop word thuisgebracht is dat niet zonder risico. 'Just a leopard or elephant could cross the road, but they escape from the light'. Mijn vertrouwen in Pramesh is groot genoeg om te genieten van dit motorritje door de spannende duisternis.

Gisterochtend bezocht ik een kleine overheidsschool, samen met Sonja en Buddhi, om ook daar spelmateriaal af te geven. Ik word rondgeleid en deel hier en daar uit, waaronder natuurlijk de bekende Kaplahoutjes. Met handen en voeten geef ik uitleg - hier spreekt men geen Engels - en dan gaat de rest vanzelf. Het zelfoplossend vermogen van kinderen is zo groot, je hoeft vaak maar iets aan te reiken en het loopt al.

Een Australische vrouw, lid van het optisch meetteam, zei waarom ze zich elk jaar zo verheugde op de komst naar Nepal. In eigen land is ze lerares. 'In Australia children are never satisfied anymore, but here it's lovely to see what happens when I am doing something good to people.'
Ik begrijp haar helemaal, verwende kinderen zijn nooit leuk. Maar tegelijkertijd voelt het dubbel om alleen vanuit die andere kant te mogen geven en de ander slechts ontvangen. Zo lang er extreme armoede en extreme rijkdom naast elkaar bestaat is er werk aan de winkel. Ieder mens heeft dezelfde rechten. En natuurlijk ligt daar een grote taak voor de politiek, maar we weten allemaal dat als je daarop moet wachten....

De druppel op de gloeiende plaat is niet alleen, er zijn vele druppels, die alles bij elkaar individuele mensen of kleine gemeenschappen iets goeds brengen. Maar we kunnen ook vooral van elkaar leren, dat benadruk ik vaak naar de mensen hier. En wij moeten vooral niet te veel denken voor hen, dat kunnen ze zelf heel goed. Er zijn vele valkuilen in de hulpverlening aan ontwikkelingslanden, maar liever leren van fouten dan bang zijn om fouten te maken en niets doen. Ieder op eigen wijze en naar eigen vermogen. Ook ons rijke Westen kent veel nood.

Het reizen naar een land als Nepal vraagt offers, maar maakt mij in elk geval een stukje rijker, sterker en completer. Ik moet er niet aan denken alleen maar te leven voor comfort en luxe, maar na deze weken heb ik wel weer zin in een warm bad en goede wijn. Eerst dit afronden.